Hạ canxi máu: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa

Hạ canxi máu là một bệnh lý thường gặp, xảy ra do nhiều nguyên nhân, để lâu sẽ dẫn tới các biến chứng nguy hiểm. Hãy cùng canxicom.vn tìm hiểu về bệnh hạ canxi máu để biết cách phòng ngừa kịp thời.

Hạ canxi máu là gì?

Hạ canxi máu (hạ canxi huyết hay hạ canxi đường huyết) là tình trạng mà nồng độ canxi trong huyết thanh của cơ thể giảm xuống dưới mức bình thường.

Một người được xác định là bị hạ canxi máu khi nồng độ canxi huyết thanh toàn phần dưới 8.8mg/dl (tức 2.2mmol/l) trong điều kiện huyết tương bình thường, nồng độ ion canxi ion hóa nhỏ hơn 4,7 mg/dL.

Hạ canxi máu khi nồng độ canxi trong huyết thanh của cơ thể xuống dưới mức bình thường
Hạ canxi máu khi nồng độ canxi trong huyết thanh của cơ thể xuống dưới mức bình thường

Hạ canxi máu có nguy hiểm không?

Canxi là chất cần thiết cho xương, răng, cũng như cho các hoạt động của cơ và tim. Hạ canxi máu làm co giật, chuột rút, đau cơ, mệt mỏi.  Hạ canxi máu cũng gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như loãng xương, thoái hóa cột sống, rối loạn nhịp tim…

Ở trẻ em, hạ canxi máu khiến trẻ chậm phát triển, hay quấy khóc đêm, hay vã mồ hôi trộm. Nếu nghi ngờ bị hạ canxi máu, bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức để được khám và điều trị.

Nguyên nhân làm hạ canxi máu, tụt canxi máu

Cung cấp canxi không đủ

Nếu lượng canxi được cung cấp không đủ cho cơ thể sẽ dẫn đến hạ canxi máu, điều này thường xảy ra với phụ nữ có thai và cho con bú, trẻ em đang phát triển. Đó là các đối tượng có nhu cầu canxi cao, cần được bổ sung đầy đủ.

Phụ nữ mang thai có nhu cầu canxi cao
Phụ nữ mang thai có nhu cầu canxi cao

Suy tuyến cận giáp

Suy tuyến cận giáp, thiểu năng tuyến giảm, giảm hormone PTH có thể làm tăng phospho máu, hạ canxi máu, dẫn đến các biểu hiện hạ canxi máu mãn tính.

Suy tuyến cận giáp có thể gây nên hạ canxi máu
Suy tuyến cận giáp có thể gây nên hạ canxi máu

Thiếu vitamin D

Vitamin D rất quan trọng, giúp hấp thụ canxi tốt hơn. Nếu cơ thể không được bổ sung đủ lượng vitamin D hoặc gặp rối loạn trong việc chuyển hóa vitamin D thì lượng canxi hấp thụ được sẽ thấp, dẫn đến hạ canxi máu.

Thiếu vitamin D có thể làm hạ canxi máu
Thiếu vitamin D có thể làm hạ canxi máu

Thiếu Magie

Cũng giống như vitamin D, Magie có vai trò quan trọng trong việc hấp thụ canxi. Magie giúp canxi không bị lắng đọng trong cơ thể, giúp gắn canxi vào xương. Nồng độ Magie trong máu giảm có thể gây nên hạ canxi máu.  

Nồng độ Magie trong máu giảm có thể gây nên hạ canxi máu.
Nồng độ Magie trong máu giảm có thể gây nên hạ canxi máu.

Bệnh lý tại thận

Một số bệnh lý tại thận có thể làm canxi bị mất khi đi qua thận và chuyển hóa vitamin D bị kém đi. Suy thận cũng làm tăng lượng phosphate trong máu, làm hạ canxi máu.

Bệnh lý tại thận làm chuyển hóa vitamin D kém đi
Bệnh lý tại thận làm chuyển hóa vitamin D kém đi

Viêm tụy cấp

Viêm tụy cấp làm các sản phẩm phân hủy mỡ được giải phóng ra, gặp canxi tạo nên chelate, khiến hạ canxi huyết.

Viêm tụy cấp có thể làm hạ canxi máu
Viêm tụy cấp có thể làm hạ canxi máu

Hạ protein máu

Hạ protein máu khiến lượng canxi gắn với protein bị giảm nhưng lượng ion hóa canxi vẫn giữ nguyên nên không tạo ra biểu hiện hạ canxi.

Các nguyên nhân khác

Ngoài ra, hạ canxi máu còn có thể do nhiễm trùng máu, phosphate máu tăng, do thuốc, canxi lắng nhiều ngoài lòng mạch,…

Dấu hiệu, biểu hiện, triệu chứng hạ canxi máu, thiếu canxi máu

Một số dấu hiệu, biểu hiện, triệu chứng hạ canxi máu, thiếu canxi máu thường gặp ở trẻ em và người lớn như sau:

1.Trẻ em

  • Trẻ gà gật, chậm chạp hoặc bị kích thích.
  • Trẻ biếng ăn, bỏ ăn
  • Phản xạ gân xương tăng lên: Kiểm tra bằng dấu Chvostek: khi gõ vào vị trí trước gờ tai ngoài 2cm, các cơ mặt cùng bên bị co lại.
  • Cơ bị co rút: Kiểm tra bằng dấu Trousseau: cuốn băng huyết áp quanh cánh tay, bơm cao hơn huyết áp tâm thu 20mmHg, giữ như vậy 3 phút, xuất hiện hiện tượng “bàn tay đỡ đẻ”).
  • Trẻ bị co giật và run rẩy
    Dấu Trousseau là dấu hiệu điển hình của hạ canxi máu
    Dấu Trousseau là dấu hiệu điển hình của hạ canxi máu

2.Người lớn

  • Phản xạ gân xương tăng lên
  • Cơ bị co rút
  • Bị co giật, bị chuột rút
  • Nhịp tim, cảm giác bàn chân, bàn tay không ổn định
  • Cảm thấy đau thắt ở bụng
    Dấu Chvostek cho thấy phản xạ gân xương tăng lên là biểu hiện của hạ canxi máu
    Dấu Chvostek cho thấy phản xạ gân xương tăng lên là biểu hiện của hạ canxi máu

3. Hạ canxi máu cấp

Dấu hiệu điển hình là một cơn Tenany: bàn chân duỗi như đang đạp xe, cơ đau nhức, cơ mặt bị co giật, môi, lưỡi, các đầu chi dị cảm. Cơn Tenany diễn ra khi bị hạ canxi máu cấp, nồng độ canxi dưới 1.75mmol/l

Khi thấy có những dấu hiệu hạ canxi huyết trên, bệnh nhân cần được hỗ trợ, đưa đến bệnh viện, các cơ sở y tế ngay để điều trị kịp thời, hiệu quả. 

Chẩn đoán điều trị hạ canxi máu

Cách tốt nhất để chẩn đoán chính xác một người có bị hạ canxi hay không chính là làm các xét nghiệm về nồng độ canxi trong máu. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể thông qua các dầu hiệu như dấu dấu Chvostek, dấu Trousseau, cơn Tenany để chẩn đoán.

Kiểm tra các dấu hiệu trên tóc, cơ bắp, da cũng như một số biểu hiện như ảo giác, nhầm lẫn ở bệnh nhân cũng là dấu hiệu hạ canxi máu.

Để chẩn đoán chính xác hạ canxi máu cần làm các xét nghiệm về nồng độ canxi trong máu
Để chẩn đoán chính xác hạ canxi máu cần làm các xét nghiệm về nồng độ canxi trong máu

Hạ canxi máu uống thuốc gì để điều trị?

Tùy thuộc vào nguyên nhân, tình trạng hạ canxi máu của từng bệnh nhân mà bác sĩ đưa ra chỉ định phù hợp. Với bệnh nhân bị hạ canxi trong máu cấp tính sẽ được chỉ định bổ sung canxi qua tĩnh mạch, giúp hồi phục nhanh chóng.

Bệnh nhân cũng có thể được bổ sung canxi qua đường uống. Ngoài ra, cần phải điều trị bệnh nền đối với những trường hợp hạ canxi huyết do bệnh nền. 

Phương pháp phòng ngừa hạ canxi máu

1. Cung cấp đầy đủ canxi thông qua thực phẩm hằng ngày

Cách tốt nhất để phòng ngừa hạ canxi máu chính là bổ sung đủ lượng canxi cần thiết cho cơ thể hàng ngày. Vậy để tránh hạ canxi máu nên ăn uống gì?

Có thể bổ sung qua các thực phẩm bổ sung canxi như trứng, sữa, phomai, sữa chua, cá hồi, cá ngừ, tôm đồng, rau dền,..

Nên ăn thực phẩm bổ sung canxi giàu canxi để ngừa hạ canxi huyết
Nên ăn thực phẩm bổ sung canxi giàu canxi để ngừa hạ canxi huyết

2. Tiếp xúc đầy đủ với ánh nắng mặt trời trước 8h sáng

Tắm nắng với ánh sáng không quá gay gắt trước 8h sáng sẽ giúp bổ sung vitamin D. Vitamin D làm cho cơ thể hấp thụ được nhiều canxi hơn, phòng ngừa các bệnh do thiếu canxi nói chung và hạ canxi máu nói riêng.

Phơi nắng trước 8h sáng giúp bổ sung vitamin D là cách ngăn ngừa hạ canxi huyết hiệu quả
Phơi nắng trước 8h sáng giúp bổ sung vitamin D là cách ngăn ngừa hạ canxi huyết hiệu quả

3. Tránh các chất kích thích

Cần tránh các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá, muối vì chúng làm giảm lượng canxi được hấp thụ vào cơ thể. 

Các chất kích thích sẽ cản trở hấp thụ canxi vào cơ thể
Các chất kích thích sẽ cản trở hấp thụ canxi vào cơ thể

Trên đây là tổng hợp các thông tin về hạ canxi máu, hi vọng hữu ích cho bạn đọc.

Ngoài ra, để tránh bị hạ canxi máu, bạn có thể sử dụng thêm sản phẩm bổ sung canxi như Canxi cơm Unical Canxi đến từ Nhật Bản. Đây là sản phẩm canxi hữu cơ với tỉ lệ hấp thụ lên tới trên 90%, bỏ vào gạo khi nấu cơm ăn hàng ngày hoặc cho vào canh, cháo, súp,..

Sản phẩm Canxi cơm hiện đang được bán trực tiếp trên website

Sản phẩm được Dược phẩm Tân Đức Minh phân phối chính thức, quý khách có nhu cầu sử dụng xin liên hệ:

Trả lời